ΟΜΙΛΙΑ - ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ 46Η ΕΠΕΤΕΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ

Την Παρασκευή 15/11/2019 πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα πολλαπλών του σχολείου μας εκδήλωση και ομιλία από την φιλόλογό μας Μαρία Μαχά για την 46η ιστορική επέτειο από την εξέγερση του Πολυτεχνείου.Αμέσως μετά προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ του Παντελή Βούλγαρη «Το Χρονικό της Χούντας».

Φωτό: Ευρωκίνηση, INTIMEnews

 Ακολουθεί η επετειακή ομιλία της κυρίας Μαχά:  

ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ 2019


Γιατί θυμόμαστε την εξέγερση του Πολυτεχνείου μετά από 46 χρόνια;


Ακούγοντας κανείς κάποιους πολιτικούς εκπροσώπους να αναφέρονται στο Πολυτεχνείο, δημιουργείται η εντύπωση ότι ο καθένας θέλει να το φέρει στα μέτρα του και να δικαιώσει τις τρέχουσες πολιτικές του, όπως συμβαίνει με όλες τις ιστορικές επετείους. (Όπως αίφνης πληροφορηθήκαμε ότι την 28η Οκτωβρίου δεν τιμάμε την πάλη του λαού μας κατά του φασισμού, αλλά την πάλη κατά της βίας και του?λαϊκισμού, καθώς και τη νίκη του?εθέλοντισμού!/κάτι δηλαδή σαν ολυμπιακούς αγώνες). Από κοντά έρχεται και η παραπληροφόρηση του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από πλαστογράφους της Ιστορίας που αρνούνται το Πολυτεχνείο και τους νεκρούς του, ή που φτάνουν ακόμη και να εκθειάζουν τη χούντα, πατώντας πάνω στην άγνοια.

Σε μια εποχή ιστορικής αμνησίας που σακατεύει τη δυνατότητα της κοινωνίας να έχει κοινωνική και πολιτική κρίση και αυτογνωσία?

Σε μια εποχή αποπολιτικοποίησης και αποϊδεολογικοποίησης της ιστορίας που απλώς οι «καλοί» μάχονται τους «κακούς»?

Σε μια εποχή που επιχειρείται το ξαναγράψιμο και η παραχάραξη της ιστορίας και επίσημα και δια της «ιστορίας του διαδικτύου», όπου η κάθε αντιιστορική ανοησία εμφανίζεται με τη μορφή μιας δήθεν κρυμμένης αλήθειας?


Να διασώσουμε την ιστορική μνήμη γιατί


??Ο αγώνας της μνήμης ενάντια στην λήθη δεν είναι τίποτε άλλο παρά ο αγώνας της ελευθερίας ενάντια στην τυραννία ??


Απαραίτητη προϋπόθεση η διάσωση των γεγονότων, της διασύνδεσής τους και των προεκτάσεών τους. Η διάσωση, εντέλει, της αλήθειας!
Να διαβάσουμε, να ακούσουμε, να ψάξουμε, να διαμορφώσουμε τη δική μας γνώμη. (Ό,τι δεν ξέρεις μόνος σου, καθόλου δεν το ξέρεις, όπως έγραφε ο Μπ. Μπρεχτ)


Ας παρακολουθήσουμε τα γεγονότα σε τίτλους και τις προεκτάσεις τους?

Η 3ήμερη κατάληψη του Πολυτεχνείου από τους φοιτητές το Νοέμβρη του 1973 αναδείχθηκε σε κορυφαία εκδήλωση της αντιδικτατορικής πάλης ενάντια στην στρατιωτική χούντα, που με πραξικόπημα και τη στήριξη των ΗΠΑ , του παλατιού και μέρους του πολιτικού κόσμου κατέλαβε την εξουσία στις 21/04/1967.
Η χούντα δεν έπεσε από τον ουρανό, αλλά ήταν γέννημα του ανώμαλου μετεμφυλιακού καθεστώτος:

Ο λαός και η νεολαία αντιδρούν. Αναπτύσσεται ένα μαζικό λαϊκό κίνημα με κορυφαίες στιγμές του τους αγώνες του «1-1-4» για την υπεράσπιση του συντάγματος, του 15% για την παιδεία, της παγκόσμιας ειρήνης. Τον Ιούλιο του 1965 το παλάτι επιδιώκει να ελέγξει πάση θυσία το στρατό και να κατευθύνει την εξωτερική πολιτική. Περιφρονεί ανοιχτά τη θέληση του λαού, όπως αυτή εκφράστηκε στις εκλογές. Για εκατό και πλέον μέρες λαός και νεολαία βρίσκονται στους δρόμους με μαζικές διαδηλώσεις και γενικές απεργίες, σε μια πολιτική κινητοποίηση που έμεινε γνωστή ως Ιουλιανά και απειλούσε το καθεστώς.

Την ίδια περίοδο βρίσκονταν σε εξέλιξη σοβαρά στρατηγικά σχέδια των Αμερικανών για την περιοχή της Μέσης Ανατολής και του Περσικού κόλπου. Οι ΗΠΑ χρειαζόταν στην Ελλάδα( με την ιδιαίτερα σημαντική στρατηγική της θέση) καθεστώς φιλικό προς αυτούς.                   

Και ποιο άλλο καθεστώς θα τους εξυπηρετούσε καλύτερα από μια δικτατορία με επικεφαλής αξιωματικούς εκπαιδευμένους στις ΗΠΑ και μερικούς απ? αυτούς στρατολογημένους από τις μυστικές τους υπηρεσίες; Ένα καθεστώς που επιπλέον θα εγγυόταν και θα επέβαλλε τη σιωπή του λαϊκού παράγοντα;
Από καιρό εξάλλου η CIA και η ΚΥΠ είχαν επεξεργαστεί τα σχέδια για επιβολή δικτατορίας στη χώρα μας. Είχε έλθει η ώρα να δρομολογηθούν?

Οι δικτάτορες στραγγάλισαν τις όποιες δημοκρατικές ελευθερίες και εγκαθίδρυσαν ένα ζοφερό πολιτικό καθεστώς βίας, τρομοκρατίας, διώξεων, εκτοπισμών και βασανιστηρίων για τους αντιστεκόμενους.
Η φοιτητική κατάληψη ξεπέρασε τα στενά πανεπιστημιακά πλαίσια και με κορυφαία πολιτικά συνθήματα ΚΑΤΩ Η ΧΟΥΝΤΑ , ΔΕΝ ΠΕΡΝΑΕΙ Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ, ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, ΕΞΩ ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ, μετατράπηκε σε λαϊκή εξέγερση απειλητική για το καθεστώς.
Το τελευταίο έντρομο από την εξέλιξη των γεγονότων ενεργοποιεί το στρατό και τα ξημερώματα του Σαββάτου της 17/11/1973 ένα από τα τανκς που κυκλοφορούν στους δρόμους της Αθήνας γκρεμίζει την κεντρική πύλη του ΕΜΠ και καταστέλλει την εξέγερση, αφήνοντας πίσω συντρίμμια, νεκρούς (ναι! νεκρούς /από τις αιματηρότερες καταστολές εξεγέρσεων) εκατοντάδες τραυματίες (1103 από τους οποίους 124 χτυπήθηκαν από σφαίρες)


Όμως η αρχή του τέλους της δικτατορίας είχε αρχίσει να γράφεται?

Αν δεν είχε γίνει?

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν ένα μεγάλο γεγονός, που διαμόρφωσε την Ελλάδα της μεταπολίτευσης. Αν δεν γινόταν η ιστορία του τόπου μας, η σημερινή Ελλάδα θα ήταν πολύ διαφορετική. Τι έγινε με τις άλλες χούντες εκείνης της εποχής που δεν έζησαν δικά τους Πολυτεχνεία;

Στη Χιλή η χούντα του Πινοτσέτ, που έλιωσε με τα τανκς την κυβέρνηση λαϊκής ενότητας του Σαλβαδόρ Αλιέντε το Σεπτέμβρη του 1973, κράτησε μέχρι το 1990 αφού ξεπούλησε τα πάντα. Η μεταπολίτευση έδωσε ανάπηρη δημοκρατία, το σύνταγμα του Πινοτσέτ βασικά ισχύει μέχρι σήμερα.
Στην Ισπανία, η χούντα του Φράνκο κράτησε από την αιμοσταγή κατάπνιξη της Δημοκρατίας μέσα από τον εμφύλιο, το 1936, μέχρι το θάνατό του, το 1975, αλλά ο βασιλιάς και πολλά άλλα στοιχεία του φρανκικού κράτους έμειναν στη θέση τους.
Στην Πορτογαλία το απολυταρχικό καθεστώς Σαλαζάρ κράτησε από το 1932 μέχρι το 1974, όταν έπεσε από την επανάσταση των γαρυφάλλων.
Χωρίς το Πολυτεχνείο, και η ανατροπή της χούντας ίσως καθυστερούσε πολύ, αλλά κυρίως οι μεταπολιτευτικές κατακτήσεις του λαού μας σε μεγάλο βαθμό δεν θα υπήρχαν. Αυτός είναι ο λόγος που οι κυρίαρχοι ,όσοι το μίσησαν, το φοβήθηκαν και το φοβούνται ακόμα εδώ και δεκαετίες, επιδιώκοντας να ξεμπερδέψουν με το εξεγερτικό πνεύμα του Νοέμβρη, εξαγγέλλουν διαρκώς το «θάνατο του Πολυτεχνείου». Σπεύδουν να κηρύξουν το «τέλος της μεταπολίτευσης» και να απαξιώσουν και να στιγματίσουν τη «γενιά του Πολυτεχνείου».


Ποιοι ήταν οι πρωταγωνιστές της εξέγερσης;

Το Πολυτεχνείο, όπως κι όλες οι μεγάλες στιγμές της ιστορίας μας, για τις οποίες μπορούμε να είμαστε περήφανοι, ήταν έργο ανώνυμων καθημερινών ανθρώπων, που υψώθηκαν πάνω από το μπόι τους και «έβαλαν το κεφάλι τους στον ντορβά». Ανθρώπων που δεν ήταν γεννημένοι νικητές, ούτε άτρωτοι, αλλά θνητοί με κανονική ζωή, ελπίδες και φόβους. Ήταν «τέκνα της ανάγκης, ώριμα τέκνα της οργής». Κι αν κάποιοι από αυτούς έγιναν ύστερα επώνυμοι και εξαργύρωσαν τις αντιδικτατορικές τους δάφνες, οι πιο πολλοί αρνήθηκαν την ηρωοποίησή τους, ζουν και βαδίζουν δίπλα μας ανώνυμοι και σεμνοί και τους συναντάμε, χωρίς τις περισσότερες φορές να το γνωρίζουμε, σε όλους τους μικρότερους ή μεγαλύτερους αγώνες του λαού μας. Μόνο ίσως ο προσεκτικός παρατηρητής θα διαβάσει στο βλέμμα τους την περηφάνια πως οι φωτιές που άναψαν τις νύχτες εκείνου του Νοέμβρη συνεχίζουν να πυρπολούν τις καρδιές των νέων γενιών και να φωτίζουν και τους δικούς τους αγώνες.
Ανάμεσά τους βρέθηκαν πολλοί μαθητές/τριες λυκείων και τεχνικών σχολών, εργαζόμενοι/ες, όπως οι μαθητές/τριες τούτου του σχολείου.
Μαθητής ο πρώτος νεκρός, Διομήδης Κομνηνός από την Πετρούπολη, στα 17 του χρόνια, ενώ μετέφερε τραυματίες 3ης Σεπτεμβρίου και Αβέρωφ, σφαίρα στην καρδιά. Εργαζόμενη μαθήτρια 17 ετών η Βασιλική Μπεκιάρη, από το Νέο Κόσμο. Ο Αλέξανδρος Σπαρτίδης, μαθητής 16 χρονών από τον Πειραιά.
Ο ιστορικός ραδιοσταθμός των «Ελεύθερων Αγωνιζόμενων Φοιτητών, των Ελεύθερων Αγωνιζόμενων Ελλήνων» φτιάχτηκε μέσα σε λίγες ώρες, στα εργαστήρια της Σχολής Ηλεκτρολόγων, όχι από φοιτητές του ΕΜΠ, αλλά από τον Γιώργο Κρυλάκη, έναν ραδιοπειρατή, άριστο τεχνίτη. Άλλοι ραδιοπειρατές αναμετέδιδαν, και από εκεί έπαιρναν ρεπορτάζ τα μεγάλα μέσα BBC, Deutsche Welle.


Γιατί η εξέγερση είναι πάντα παράνομη;

Αυτά τα παιδιά για τη χούντα, όπως και για κάθε εξουσία που αντιμετωπίζει λαϊκή εξέγερση, ήταν ταραχοποιοί, αναρχικοί, που έκαναν καταστροφές και διασάλευαν τον νόμο και την τάξη. Ήταν παράνομοι. Ο Σπύρος Ζουρνατζής, υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ της χούντας δηλώνει: «Η βία δεν λύνει ποτέ κανένα πρόβλημα. Γιατί η ίδια είναι το πρόβλημα». Το είπε στις 19/11/73, με νωπό το αίμα των εξεγερμένων, αποτέλεσμα της βίας των τανκς του καθεστώτος που εκπροσωπούσε. Το ιδανικό της εξουσίας, τότε και τώρα, είναι ο φιλήσυχος πολίτης, που κοιτάει τη δουλειά του, το σπίτι του, την οικογένειά του, τα πτυχία του, την καριέρα του, την κανονικότητά του, που δεν εξεγείρεται ποτέ, υπομένει τα πάντα, δε ρισκάρει ποτέ τη βολή και την ησυχία του. Γιατί για τους κυρίαρχους η αγανάκτηση εντός μας είναι λογική, αλλά η αντίσταση που εξωτερικεύεται είναι πέρα για πέρα παράλογη, επειδή είναι επικίνδυνη.

Τα ίδια έλεγαν χθες με τους Αγανακτισμένους της Ελλάδας, της Ισπανίας, της Αμερικής. Τα ίδια λένε και σήμερα στη Χιλή, στο Λίβανο, στη Βαγδάτη, στο Χονγκ Κονγκ, παντού όπου οι άνθρωποι συνεχίζουν να ξεσηκώνονται, παρότι μπορεί να μην έχουν απέναντί τους χούντα του παλιού στιλ, των τανκς, αλλά εξεγείρονται, γιατί δεν έχουν ψωμί, παιδεία, υγεία, ούτε πραγματική ελευθερία, αφού ό,τι και να ψηφίζουν δεν αλλάζει τίποτα. Όπως βγήκαν στους δρόμους 2 εκατ. άνθρωποι στη Χιλή, όπου νοσηλευτές με δυόμιση χρόνια σπουδών δουλεύουν για μισθό 254 ευρώ σε μια χώρα με τιμές Ευρώπης, αφού οι κρατούντες πούλησαν παιδεία, υγεία, μεταφορές, ηλεκτρισμό, νερό για να φέρουν επενδυτές. Γιατί στις σύγχρονες ανάπηρες Δημοκρατίες οι πολίτες έχουν δικαίωμα να ψηφίζουν ό,τι θέλουν, αλλά γίνεται πάντα ό,τι θέλουν οι ολιγάρχες και οι τράπεζες.


Γιατί οι εξεγερμένοι χαρακτηρίζονται πάντα «εχθροί του έθνους»;

Τα τανκς που εισέβαλαν στο Πολυτεχνείο είχαν την ελληνική σημαία και η χούντα είχε σύνθημα το Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών, διαχωρίζοντας τους ανθρώπους ανάλογα με την εθνικότητα και το θρήσκευμα (τότε δεν υπήρχαν μετανάστες, αλλά οι ηττημένοι του εμφυλίου θεωρούνταν ότι δεν ανήκουν στον εθνικό κορμό), ενώ οι εξεγερμένοι φοιτητές χαρακτηρίστηκαν εχθροί της πατρίδας και αντεθνικά στοιχεία. Να το θυμόμαστε αυτό, όταν αντικρίζουμε το κύμα του εθνικισμού και της πατριδοκαπηλείας σήμερα, στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο. Οι υπερεθνικόφρονες της χούντας συμπεριφέρθηκαν όπως όλοι οι φανατικοί λαθρέμποροι του πατριωτισμού. Προκάλεσαν ένα εθνικό έγκλημα: την προδοσία και τραγωδία της Κύπρου.

Οι φοιτητές είχαν κι αυτοί στην πύλη του κατειλημμένου Πολυτεχνείου την ελληνική σημαία, που βάφτηκε στο αίμα τους. Τον εθνικό ύμνο ο εκφωνητής του θρυλικού ρ/σταθμού λίγο πριν την είσοδο του τανκ. Αγαπούσαν την Ελλάδα πολύ περισσότερο από τους θύτες τους, αλλά μια άλλη Ελλάδα ελεύθερη, δημοκρατική, ανεξάρτητη, με κοινωνική δικαιοσύνη, μια Ελλάδα όχι κλεισμένη στον εαυτό της, φοβική απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο, αλλά με αισθήματα αλληλεγγύης και ανθρωπιάς. Ταϋλάνδη έγραφαν στην πύλη, αλληλεγγύη σε έναν μακρινό λαό που μάτωνε κι αυτός απέναντι σε ένα άλλο απολυταρχικό καθεστώς που υποστηριζόταν από τις ΗΠΑ. Στο Πολυτεχνείο και τους γύρω δρόμους κάμποσοι ξένοι ρίσκαραν κι αυτοί τη ζωή τους μαζί με τους Έλληνες απέναντι στους τυράννους. Δύο νεκροί ανάμεσά τους, η Μαργκρέτα Ένγκελαντ από Νορβηγία, και ο Καράκας Μπασρί, Αφγανός τουρκικής υπηκοότητας.

Μας θυμίζει τούτη η επέτειος ότι τα σύνορα που χωρίζουν τους ανθρώπους δεν είναι η φυλή, η εθνικότητα, το θρήσκευμα, (ή επί το γραφικότερο και χυδαιότερο τα σουβλάκια που τρώμε και τα ποτά που πίνουμε) αλλά τα μεγάλα ρήγματα ανάμεσα στον πλούτο και τη φτώχια, το δίκιο και το άδικο, την τυραννία και την ελευθερία. Κι ότι κάτω απ? όλα- τα ρούχα που φοράμε ή την απόχρωση της επιδερμίδας μας- είμαστε όλοι άνθρωποι.

Οι εξεγέρσεις δεν μπαίνουν στα μουσεία!

Το θρυλικό σύνθημα της εξέγερσης ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ συμπυκνώνει τις ανάγκες και τα αιτήματα και των σημερινών νέων ανθρώπων 46 χρόνια μετά. Ως δάσκαλοι και μαθητές αξίζει να παλεύουμε για ουσιαστική παιδεία για όλα τα παιδιά, γιατί τη χρειαζόμαστε! Όχι για να ξεχωρίσουμε κοινωνικά, αλλά για να μας βοηθήσει να αρθρώσουμε τα δικά μας ΟΧΙ και να πραγματώσουμε αυτά τα ασυνήθιστα, σπουδαία πράγματα που μπορούμε...
Γιατί αυτό που τελικά μας μαθαίνει ή πρέπει να μας μαθαίνει το σχολείο και το μεγάλο πανεπιστήμιο της δουλειάς και του αγώνα είναι ότι δεν υπάρχουν μικροί και μεγάλοι άνθρωποι, γεννημένοι ήρωες και ανθρωπάκια, αλλά ότι ο καθένας είναι τόσο μικρός όσο οι φόβοι του και τόσο μεγάλος όσο τα όνειρά του.
Η ανάγκη, λοιπόν, της εξέγερσης δεν ανήκει στην ιστορία! Άλλωστε, και σήμερα οι άνθρωποι σε τούτη τη χώρα έχουν λόγους για να εξεγερθούν!
Και η διάσωση της ιστορικής μνήμης, που επιχειρούμε κάθε χρόνο τέτοια μέρα του Νοέμβρη, δεν έχει ως στόχο να καταχωνιάσει το Πολυτεχνείο στο μουσείο των επετείων, αλλά να το συνδέσει με το αστείρευτο λαϊκό ποτάμι, που με αξιοσημείωτη επιμονή κυλά κάθε χρόνο για πάνω από 4 δεκαετίες, από την πύλη-σύμβολο της εξέγερσης προς την αμερικανική πρεσβεία με τα ίδια ανεκπλήρωτα αιτήματα, τα ίδια συνθήματα, τις ίδιες ανάγκες... ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, ΕΞΩ ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ! Είναι αυτή η επίμονη πορεία ένα αγκάθι για τους κυρίαρχους που, παρά τη διάχυση του φόβου και την τρομοκρατία, δεν μπορούν να αφαιρέσουν?
Κι έτσι οι σημερινοί αγωνιζόμενοι Έλληνες τιμώντας το Πολυτεχνείο δεν τιμάμε ένα μακρινό παρελθόν, αλλά ζητάμε πίσω το μέλλον μας. Ίσως γι΄αυτό πολλές γενιές νέων ανθρώπων από τότε τιμούν το Νοέμβρη με τη μοναδική υπόσχεση που του αξίζει:


ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΔΕΝ ΜΠΑΙΝΟΥΝ ΣΤΑ ΜΟΥΣΕΙΑ,
ΕΜΠΡΟΣ ΓΙΑ ΤΗΣ ΓΕΝΙΑΣ ΜΑΣ ΤΑ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΑ!

Είναι αυτό που γράφει με το δικό του τρόπο ο εκφωνητής της κατάληψης,Δ. Παπαχρήστου:

«Μπορεί να έγινε στις 17 Νοεμβρίου το 1973, αλλά έκαψε το χρόνο, τον σημάδεψε για πάντα, χώρισε την νεότερη ιστορία του τόπου μας, στο πριν και το μετά, έγινε μνήμη και διαρκής απειλή και υπόμνηση πως το δικαίωμα στην ελευθερία, στην Δημοκρατία και σε έναν καλύτερο κόσμο για όλους δεν εκχωρείται και δεν παραγράφεται και δεν μπορεί να συντριφτεί από καμιάς μορφής Δικτατορία...
Είναι η απόδειξη πως υπήρξαμε νέοι. Είναι η δική μας εξέγερση, που δεν μας ανήκει, γιατί πέρασε στις επόμενες γενιές, γιατί έγινε φωτεινό γεγονός και παράδειγμα και σύμβολο. Είναι το εδώ και τώρα το δικό μας, αλλά και παντοτινό και συνεπώς το μελλούμενο, που όταν χρειαστεί, όταν υπάρξει προσωπική ανάγκη και κοινωνική αναγκαιότητα, θα προκύψουν πολλά πολυτεχνεία.»

Εκτύπωση